De fietsroute

De „Tödden“ waren reizende handelaars die vanuit een kleine regio heel Noord-Europa introkken. De bestaanssporen van de Tödden zijn tegenwoordig op veel plaatsen nog duidelijk aanwezig.

De Töddenland-fietsroute neemt je op totaal 122 kilometer lengte mee over een afwisselende fietsronde door het historische „Töddenland“. De route doorkruist Ibbenbüren, Hopsten, Recke en Mettingen in het Tecklenburger Land en Schapen, Beesten, Messingen, Thuine en Freren in het zuidelijke Emsland.

 

Töddenstations

Bij de in totaal 22 Töddenstations krijgen fietsers extra informatie over de Tödden-cultuur.

De Beleving

ONTDEKKEN - BELEVEN - GENIETEN

De Töddenland-fietsroute brengt je in de buurt van het Teutoburgerwoud en naar het Schafberg-plateau. Geniet hier van de prachtige natuur met fenomenale uitzichten, fiets een idyllisch stukje etappe langs de Aasee en vergaap je na het oversteken van het Mittellandkanaal aan de unieke flora en fauna in de beschermde natuurgebieden Heiliges Meer en Recker Moor. In het Zuidelijk Emsland lokt de route met vlakke weggedeeltes en doorkruist daarbij prachtige heide- en veenlandschappen om uiteindelijk bij de idyllische Saller See te eindigen. Tal van prachtige bestemmingen voor leuke uitstapjes staan garant voor gevarieerd en boeiend fietsplezier.

De Tödden

Vanaf de 17de eeuw trokken de Tödden als reizende kooplui door het land. Eerst brachten ze linnen, later ook garen en ijzerwaren aan de man.

Dankzij de goed georganiseerde handelsbetrekkingen brachten de Tödden economische welvaart naar het vroeger door Nederland geregeerde („organische”) graafschap Lingen.

Met hun eigen taal waren de Tödden in staat om met elkaar tot overeenkomsten te komen, die voor buitenstaanders niet te begrijpen waren. Uit deze geheimtaal stamt ook het begrip „Tüödden“, wat simpelweg „koopman“ betekent.

De nabije ligging van Nederland fundeerde de eerste handelssuccessen, die de Tödden in de 18de eeuw over grote delen van Noord-Europa konden uitbreiden. Ook het uit de regio stammende textielwarenhuis C&A en de voormalige modehuizen van de Hettlage-groep vinden hun oorsprong bij de kooplieden, die zichzelf de Tödden noemden.

De 19e eeuw markeerde de teloorgang van de Töddenhandel: Oorlogen, handelsembargo's en hoge handelsheffingen bezegelden het einde van deze bijzondere economische cultuur.

De etappes

Op deze fietsronde kun je overal beginnen en zelf je rijrichting bepalen. De route bestaat uit de volgende etappes:

ETAPPELÄNGE
Ibbenbüren, Aasee – Ibbenbüren-Uffeln, Kanalbrücke
12,8 km
Ibbenbüren-Uffeln, Kanalbrücke – Hopsten
9,2 km
Hopsten – Schapen
4,4 km
Schapen – Beesten
9,8 km
Beesten – Messingen
7,3 km
Messingen – Thuine
5,6 km
Thuine – Saller See
9,2 km
Saller See – Freren
9,2 km
Freren – Schale
10,1 km
Schale – Halverde
6,7 km
Halverde – Recke
12,1 km
Recke – Steinbeck
4,5 km
Steinbeck – Mettingen
9,9 km
Mettingen – Ibbenbüren - Laggenbeck
7,2 km
Ibbenbüren-Laggenbeck – Ibbenbüren, Aasee
9,9 km

De fietskaart

De fietskaart van de Töddenland-fietsroute is verkrijgbaar bij de Toeristen Informatie van alle deelnemende plaatsen en steden. De medewerkers van de lokale VVV's helpen je graag verder. 

GPS-tracks downloaden: Importeer deze tracks in je navigatiesysteem en je bent klaar voor vertrek: Met deze GPX-bestanden heb je altijd een goed overzicht over de volledige etappe en behoort verdwalen definitief tot het verleden. 

  • Wist je dit al?

    Vanaf de 17de eeuw trokken de Tödden als reizende kooplui door het land. Eerst brachten ze linnen, later ook garen en ijzerwaren aan de man.

  • Wist je dit al?

    Met hun eigen taal waren de Tödden in staat om met elkaar tot overeenkomsten te komen, die voor buitenstaanders niet te begrijpen waren.

  • Wist je dit al?

    De benaming „Tödde” betekent letterlijk vertaald „koopman”.

  • Wist je dit al?

    Vrouwen maakten geen deel uit van deze reizende handel.

  • Wist je dit al?

    Tegelijk met het einde van de Töddenhandel verdween ook de geheimtaal van de Tödden.

  • Wist je dit al?

    De „typische” Tödde droeg een kuitbroek, een lange mantel met zilveren knopen en een breedgerande hoed.

  • Wist je dit al?

    Het uit de regio stammende textielwarenhuis C&A en de voormalige modehuizen van de Hettlage-groep vinden hun oorsprong bij de Tödden.

  • Wist je dit al?

    De belangrijkste handelsroutes van de Tödden brachten hun in eerste instantie naar Nederland.

  • Wist je dit al?

    In de bloeiperiode van de Töddenhandel in de 18e eeuw onderhielden zij economische banden tot aan Engeland en de Baltische landen.

  • Wist je dit al?

    Door meerdere paarden getrokken koetsen waren het belangrijkste vervoermiddel van de Tödden over grote afstanden. Spoedbestellingen konden echter ook met de postkoets worden bezorgd.

  • Wist je dit al?

    In Nederland waren de door paarden getrokken trekschuiten en zeewaardige schepen de ideale vervoermiddelen van de Tödden.

  • Wist je dit al?

    De Tödden waren gespecialiseerd in de venthandel in afgelegen landelijke regio's waar er verder weinig winkelvoorzieningen waren.

  • Wist je dit al?

    Het handelssysteem van de Tödden berustte op het principe van de werkverdeling. Grootkoopmannen organiseerden inkoop en transport en rondreizende kooplieden zorgden voor de verkoop aan de deur.

  • Wist je dit al?

    Pas na langjarig koopmanschap in den vreemde konden de Tödden een gezin stichten, dat ze echter slechts zelden zagen.

  • Wist je dit al?

    Pas als ze genoeg verdiend hadden om met pensioen te gaan gaven de Tödden hun rusteloos handelsbestaan op.

  • Wist je dit al?

    De belangrijkste handelswaar van de Tödden was het Westfaalse linnen.

  • Wist je dit al?

    De Tödden stamden van de landelijke bevolking af. Hun huizen zagen er eerst net zo uit als de gebruikelijke vakwerkboerderijen.

  • Wist je dit al?

    In de tijd rond 1800 bouwden de rijke Töddenfamilies voor het eerst massieve stenen woonhuizen die aan Nederlandse landhuizen doen denken.

  • Wist je dit al?

    In de 19e eeuw stichtten veel koopmannen in hun geboorteplaats representatieve bejaardentehuizen.

  • Wist je dit al?

    De Tödden waren voornamelijk afkomstig uit katholieke dorpjes en hecht verbonden aan hun geloof.

  • Wist je dit al?

    Hun trouwheid aan het katholieke geloof lieten de rijke Tödden zien door kunstwerken aan de kerken in hun geboorteplaatsen te schenken.

  • Wist je dit al?

    De kooplieden hechtten grote waarde aan een goede opleiding voor hun zonen. De ouders namen hiervoor privéleraren aan of stichtten zelf particuliere koopmansscholen.

    Gesubsidieerd door:

    Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Hier investeert Europa in landelijke gebieden. Met medewerking van de deelstaat Noordrijn-Westfalen.

    © 2020 Töddenland-fietsroute. Alle rechten voorbehouden